Shkruan: Skender Mustafi Edhe zhvillimi vargor shkencor bazohet në besim. Po të mos ishte kështu, zhvillimet e tanishme teknologjike jo që do të kishin këtë shpejtësi që kanë sot, por madje nuk do të mund të shihnin asnjëherë dritën në shumë pika. Kjo është thjeshtë për shkak të nevojës, në gjendje mos besimi, për të vërtetuar çdo të arritur nga shkencëtarët paraprirës. Në këtë pikë nuk mjafton pohimi “por është vërtetuar në aspekt shkencor” sepse është i ngritur mbi besim, por vetëm pohimi “kam vërtetuar argumentimin shkencor”. Sipas kësaj çdo…
lexo më tepërEtiketë: shkenca
Kapja racionale e maces për bishti
Autor: Skender Mustafi Posaçërisht dekadën e fundit, nuk është e rëndësishme dhe e mundimshme të merret vendim për të përcaktuar temën për të cilën duam të flasim, shkruajmë, debatojmë, të tjerrim, apo madje edhe të përçyrremi. Kemi shumë vrima të hapura cilat mund t’i trajtojmë. Problemi më i madh është marrja e vendimit për të shkruar. Këtë pikë nuk e ngriti mbi pikën e frikës, nga censurat, për të shkruar apo jo, por nga ana e konsumimit të idesë të cilën trajtojmë dhe efektit që me të arrimë. Sot, jo që më shumë shkruhet…
lexo më tepërMonopoli nga aspekti shkencor Islam
Autor: Jusuf ZIMERI Me nocionin monopol nënkuptojmë një treg me një furnizues të vetëm të të mirave dhe shërbimeve, i cili në mënyrë autonome pa kurrfarë konkurrence gjykon mbi mallin dhe mbi çmimin, sasinë dhe vlerën që duhet të paraqes para konsumatorëve. Në esencë, monopolizimi është akt i cili bllokon tregun e lirë, dhe ndikon drejtpërdrejtë në uljen e cilësisë së mallit në njërën anë dhe ngritjen e çmimit në anën tjetër, duke ngulfatur konkurrencën e tregut dhe kështu duke dëmtuar konsumatorët. Juristët islamë nga shkolla juridike hanefite monopolizimin “el…
lexo më tepërShkenca Islame: Historiografia
Historia e shkencës në botën Islame, si e gjithë historia, është e mbushur me pyetje për interpretim. Historianët e shkencës në përgjithësi konsiderojnë se studimi i shkencës Islame, si e gjithë historisë, duhet parë brenda rrethanave të veçanta në kohë dhe vend. A. I. Sabra hapi përmbledhje të kohëve të fundit të shkencës arabe duke shënuar, “Besoj se askush nuk do të dojë të kundërshtojë propozimin se e gjithë historia është histori lokale… dhe historia e shkencës nuk është përjashtim.”[190] Disa skolastikë i ikën një pikëpamjeje të tillë lokale hitorike…
lexo më tepërShkenca Islame: Zoologjia
Në fushën e zoologjisë biologët myslimanë zhvilluan mbi evolucionin dhe selektimit natyrorë të cilat u mësuan gjerësish në shkollat mesjetare Islame. John William Draper, bashkëkohës i Darvinit, konsideroi se “teoria Muhamedane e evolucionit” u zhvillua “shumë më përpara se sa ne jemi të vendosur të e bëjmë, duke i zgjeruar ato madje edhe në gjëra jo organike dhe në minerale.” Sipas al-Khazini, ides mbi evolucionin u shtrinë gjerësisht mes “njerëzve të zakonshëm” në botën Islame të shekullit të XII.[184] Biologu i parë mysliman i cili zhvilloi teorinë e evolucionit ishte…
lexo më tepërShkenca Islame: Shkencat shoqërore
Gjatë civilizimit Islam u bënë kontribute të dukshme në shkencat shoqërore. Abu al-Rayhan al-Biruni (973-1048) u përshkrua si “antropologu i parë”.[87] Ai shkroi studime të detajuara krahasuese në antropologjinë e njerëzve, religjioneve dhe kulturave të Lindjes së Mesme, Mesdheut dhe Azisë Jugore. Antropologjia e religjionit e Birunit ishte e mundëshme vetëm për skolastikët e zhytur thellë në traditën e kombeve.[170] Biruni u vlerësua nga shumë skolastikë myslimanë për antropologjinë e tijë islame.[171] Biruni gjithashtu shihet edhe si babai i indologjisë.[172] Al-Saghani (d. 990) shkroi disa nga komentet e hershme në…
lexo më tepër