Përktheu dhe përshtati: Skender Mustafi
Isak Njutën, Sir Isaac Newton, ishte matematikan dhe fizikan eminent i Mbretërisë së Bashkuar. Lindi më 4 Janar të vitin 1643 në Uolstorp (origjinal Woolsthorpe), Angli. Është i njohur për shumë zbulime të realizuara gjatë fundit të shekullit XVII dhe fillimit të shekullit XVIII. Nga të gjitha më i njohur është ligji i lëvizjes dhe ligji i tretë i Njutnit. Megjithatë këto zbulime, pakë njerëz e dinë se Njutën ishte oratorë shumë i mirë. Më poshtë keni mundësinë t’i lexoni 30 thëniet më interesante nga Njutën.
- Njeriu mund të imagjinojë gjëra të pa vërteta, por mund t’i kuptojë vetëm gjërat e vërteta, kapja e tyre nuk është të kuptuarit.
- Gabimet nuk janë në art, por tek mjeshtrin.
- Mund të e llogaris lëvizjen e trupave të rëndë, por jo çmendurinë e njerëzve.
- Nëse kam bërë ndonjë shërbim publik, kjo është për shkak mendimit tim të pacientit.
- Kam parë më larg se të tjerët, duke qëndruar mbi shpatulla të gjigantëve.
- Është pesha, jo numri i eksperimenteve, që duhet konsideruar.
- Kënaqësi është arti i të vënit theks pa bërë armiq.
- Çdo veprimi gjithnjë i kundërvihet një reagim i barabartë.
- Për veten time unë jam vetëm fëmijë duke lozur në plazh, përderisa oqeanet e mëdha të së vërtetës qëndrojnë para meje të pa zbuluar.
- Ne ndërtuam shumë mure dhe pakë ura.
- Nëse kam qenë në gjendej të shohë më lartë, është për shkak se kam qëndruar mbi shpatulla të gjigantëve.
- Çfarë dimë është një pikë, çfarë nuk dimë është një oqean.
- Graviteti shpjegon lëvizjen e planetëve, por nuk sqaron kush i vë planetët në lëvizje.
- Natyra është e kënaqur me thjeshtësinë. Dhe natyra nuk është debele.
- Les hommes construisent trop de murs et pas assez de ponts.
- Asnjë zbulim i madh nuk është bërë ndonjëherë pa ndonjë supozim të guximshëm.
- Ky sistem kaq i bukur i diellit, planetëve dhe kometave, mund të vazhdojë vetëm nga këshilla dhe sundimi i një Qenie inteligjente dhe të fuqishme.
- Jetoni jetën tuaj si një Postim se sa si një Shpjegim.
- E vërteta gjithmonë gjendet në thjeshtësi, dhe jo në shumëllojshmëri dhe pështjellim të gjërave.
- Ne duhet ngritur më pakë mure dhe më shumë ura.
- Ti duhet t’i bësh rregullat, jo t’i pasosh ato.
- Isak Njutën u pyet si e zbuloi ligjin e gravitetit. Ai u përgjigj, “Duke menduar mbi të gjatë gjithë kohës.”
- Ku lind i gjithë rregulli dhe e gjithë bukuria që shohim në botë?
- I gjithë shumëllojshmëria e gjërave natyrore të cilat i gjejmë të përshtatshme në kohë dhe vende të ndryshme mund të grihet vetë nga idetë dhe dëshira e një Qenie, e cila patjetër ekziston.
- Ateizmi është aq i pa kuptim dhe i neveritshëm sa që asnjëherë nuk ka pasur shumë profesorë.
- Nëse nuk do të kishte asnjë dëshmi tjetër, gishti i madh i dorës si i vetëm do më bindte në ekzistimin e Zotit.
- Idhujtaria është më krim më rrezikshëm sepse është e shtrirë tek njerëzit nga autoriteti i mbretërve dhe nën pretekste shumë të dyshimta.
- Platoni është miku ik, Aristoteli është miku im, por miku im më i madh është e vërteta.
- Unë nuk shtroj asnjë hipotezë.
- Dhe nga zotëria e vërtetë rrjedh se Zoti i vërtetë jeton, është inteligjent, dhe i fuqishëm; nga përsosmëritë tjera, që Ai është suprem, ose tërësisht i përkryer. Ai është i përjetshëm dhe i pa fund i gjithëfuqishëm dhe i gjithëdijshëm; është se, Ai vazhdon nga përjetësia në përjetësi; dhe Ai është i pranishëm nga pafundësia në pafundësi; Ai i sundon të gjitha gjërat, dhe Ai i din të gjitha gjërat që ndodhin dhe që mund të ndodhin. – The Principia: Mathematical Principles of Natural Philosophy (1687), 3rd edition (1726), trans. I. B. Cohen and Anne Whitman (1999), General Scholium, 941.
